PGQT-Đại lễ Vesak là một trong những sự kiện quan trọng nhất của Phật giáo, kỷ niệm ba dấu mốc thiêng liêng trong cuộc đời Đức Phật Thích Ca Mâu Ni: Đản sinh, Thành đạo và Nhập Niết-bàn. Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn được Liên Hợp Quốc công nhận là Ngày Vesak quốc tế(ICDV), nhằm tôn vinh những giá trị nhân văn mà Đức Phật đã truyền dạy. Vesak không đơn thuần là sự tưởng nhớ một bậc vĩ nhân, mà còn là dịp để cộng đồng thế giới suy ngẫm về con đường hòa bình, từ bi và trí tuệ.
Tinh thần Vesak đề cao những giáo lý nhân văn sâu sắc, hướng đến sự an lạc, giải thoát và phát triển bền vững. Đạo Phật không xây dựng một hệ thống giáo điều, mà chỉ ra con đường giúp con người tự giải thoát khỏi khổ đau bằng trí tuệ và lòng từ bi. Trong bối cảnh xã hội hiện đại đối diện với xung đột, bất bình đẳng và khủng hoảng đạo đức, Vesak trở thành một dịp quan trọng để nhân loại quay về với các giá trị cốt lõi: yêu thương, hòa bình và tỉnh thức. Sự phát triển của công nghệ giúp con người kết nối dễ dàng hơn về mặt vật lý nhưng lại tạo khoảng cách về tinh thần. Nhịp sống hối hả dễ khiến nhiều người rơi vào vòng xoáy áp lực, căng thẳng và mất phương hướng. Chính vì vậy, tinh thần Vesak với những giá trị của chánh niệm và lòng từ bi trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết, giúp con người tìm lại sự cân bằng trong đời sống cá nhân và xã hội.
Giáo lý Phật giáo nhấn mạnh tinh thần bất bạo động, sự bao dung và tôn trọng sự sống. Khi thế giới vẫn còn đối mặt với xung đột và chiến tranh, những lời dạy này càng trở nên cấp thiết. Thay vì sử dụng vũ lực để áp đặt quyền lực, con người cần học cách chung sống hòa bình, đối thoại bằng sự thấu hiểu và lòng từ bi. Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực chính trị hay xã hội, các nguyên tắc của Phật giáo còn có thể áp dụng vào đời sống hàng ngày, giúp con người giảm bớt tham – sân – si, sống chậm lại và trân trọng những giá trị giản dị nhưng sâu sắc.
Ngoài việc xây dựng một xã hội hòa bình, Phật giáo còn mang lại các giải pháp thực tiễn cho những vấn đề toàn cầu như môi trường và phát triển bền vững. Với quan điểm về sự tương tác và duyên khởi của vạn vật, Phật giáo khuyến khích con người sống hài hòa với thiên nhiên, biết đủ và không khai thác tài nguyên theo cách hủy hoại. Trong khi thế giới đang đối mặt với khủng hoảng môi trường, biến đổi khí hậu và lối sống tiêu dùng quá mức, tinh thần Vesak chính là lời nhắc nhở mạnh mẽ về trách nhiệm của con người đối với hành tinh mình đang sinh sống. Khi lợi ích kinh tế được đặt lên hàng đầu mà không quan tâm đến những tác động lâu dài đối với môi trường và xã hội, Vesak trở thành một hồi chuông cảnh tỉnh, nhấn mạnh mối quan hệ tương hỗ giữa con người với thiên nhiên, giữa phát triển và bảo tồn giá trị bền vững.
Việt Nam là một trong những quốc gia có truyền thống Phật giáo lâu đời, nơi Phật giáo không chỉ là một tôn giáo mà còn đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa, lịch sử và xã hội. Từ thời Lý – Trần, Phật giáo đã có ảnh hưởng sâu sắc đến nền tảng đạo đức và tư tưởng trị quốc của dân tộc. Nhiều vị vua không chỉ là những nhà cai trị mà còn là những bậc thiền sư, điển hình như Phật Hoàng Trần Nhân Tông, người sáng lập Thiền phái Trúc Lâm – một dòng thiền mang đậm bản sắc Việt Nam, kết hợp giữa tinh thần xuất thế và nhập thế. Ngày nay, Phật giáo Việt Nam tiếp tục đóng góp tích cực vào sự phát triển xã hội thông qua các hoạt động từ thiện, giáo dục, bảo vệ môi trường và hoằng pháp. Việc Việt Nam nhiều lần đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc (2008, 2014, 2019) và sắp tới là năm 2025 cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Phật giáo Việt Nam trong cộng đồng Phật giáo toàn cầu.
Trong xã hội hiện đại, Phật giáo không chỉ dành riêng cho những người xuất gia mà còn mang lại nhiều giá trị thực tiễn cho tất cả mọi người. Chánh niệm, thiền định và lòng từ bi có thể giúp con người giảm bớt căng thẳng, tìm lại sự cân bằng giữa công việc và đời sống tinh thần. Khi thế giới ngày càng phát triển về vật chất nhưng lại thiếu hụt sự bình an nội tâm, Phật giáo có thể trở thành phương thuốc chữa lành cho những tâm hồn mệt mỏi. Vesak không chỉ là một ngày lễ, mà còn là lời nhắc nhở để mỗi người quay về với chính mình, thực hành những giá trị đạo đức cao đẹp và sống một cuộc đời ý nghĩa hơn. Giữa những biến động không ngừng của xã hội từ khủng hoảng tinh thần đến áp lực kinh tế và bất ổn toàn cầu, Vesak mang đến một thông điệp quan trọng: con người cần quay về với giá trị cốt lõi của lòng nhân ái, sự giản đơn và tinh thần trách nhiệm với bản thân cũng như thế giới xung quanh.
Nhìn lại lịch sử và thực tiễn, Vesak không chỉ có ý nghĩa với Phật tử mà còn mang tầm vóc toàn cầu, nhắc nhở nhân loại về những giá trị cốt lõi của hòa bình, từ bi và trí tuệ. Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, giáo lý Phật giáo không chỉ giúp mỗi cá nhân tìm thấy sự an lạc mà còn có thể góp phần xây dựng một xã hội hòa hợp, nhân văn và phát triển bền vững. Vesak không chỉ là dịp tôn vinh Đức Phật, mà còn là cơ hội để con người cùng hướng đến một thế giới tốt đẹp hơn – nơi lòng từ bi và trí tuệ trở thành kim chỉ nam cho mọi hành động.
Nhất Long
